Αποτελεί έναν από τους δημοφιλέστερους προορισμούς διακοπών, και όχι άδικα, αφού η Κρήτη δεν είναι απλά ένα κλασικό νησί, αλλά το 5ο μεγαλύτερο της Μεσογείου με τη δική της αυτόνομη ιστορία και παράδοση, που χάνεται στα βάθη των χρόνων. Η επίσκεψη σε έναν τέτοιο τόπο, μόνο βαρετή δεν θα μπορούσε να αποβεί, αφού τα μέρη που μπορείς να επισκεφθείς είναι αμέτρητα και ποικίλουν αισθητικά από περιοχή σε περιοχή. Στην Κρήτη μπορεί κανείς να ζήσει καινούριες εμπειρίες, να απολαύσει ξεχωριστά τοπία -φυσικά και όχι- και να γευτεί τα τοπικά προϊόντα, όπως η ρακί, το κρασί και το μέλι, που φτιάχνουν με αγάπη οι κάτοικοί της. Ένα από τα μεγαλύτερα λάθη που θα μπορούσες να κάνεις ωστόσο, είναι να περιοριστείς στην επίσκεψη μεγάλων πόλεων και να μην δεις από κοντά τα παραδοσιακά χωριά, που είναι και οι κύριοι εκπρόσωποι της τεράστιας κρητικής παράδοσης, αλλά και πλούσια από τα υπέροχα φυσικά τοπία που χαρακτηρίζουν το νησί. Παρακάτω θα βρεις τους πέντε καλύτερους προορισμούς –ανάμεσά τους τα γραφικά Ανώγεια αλλά και ο… τεχνητός Αρόλιθος- για να επισκεφθείς, αν θελήσεις να αφιερώσεις λίγο από το χρόνο σου στα ασύγκριτα μέρη των χωριών της Κρήτης, που μπορεί να μην βρίσκονται στο προσκήνιο των τουριστικών αναζητήσεων, ωστόσο είναι σιωπηλοί αλλά ουσιαστικοί εκπρόσωποι της μοναδικής αυτής παράδοσης και του αξεπέραστου τοπίου του νησιού
1.Ανώγεια Κάπου ανάμεσα στο Ηράκλειο και το Ρέθυμνο, στους πρόποδες του Ψηλορείτη, βρίσκεται ένα από τα μεγαλύτερα και ομορφότερα χωριά της Κρήτης, τα Ανώγεια, ο τόπος καταγωγής του αξέχαστου Νίκου Ξυλούρη, του Ψαραντώνη, αλλά και πολλών άλλων Κρητών καλλιτεχνών. Μετρά πάνω από 2.000 μόνιμους κατοίκους και αποτελείται από έξι οικισμούς, ενώ σίγουρα αποτελεί ένα από τα δημοφιλέστερα χωριά του τόπου και κοιτίδα του πολιτισμού τους. Ο λόγος; Μα φυσικά, η διατήρηση των παραδόσεων, με θρησκευτική ευλάβεια, από τους κατοίκους του, οι οποίοι έχουν διατηρήσει ολοζώντανη την εικόνα της παραδοσιακής Κρήτης, έτσι όπως κανείς θα μπορούσε να την φανταστεί. Κάνοντας ένα γρήγορο πέρασμα από την περιοχή, αμέσως θα αντιληφθείς πως οι ντόπιοι διατηρούν την τοπική διάλεκτο, ενώ η μουσική παράδοσή τους είναι μια από τις προτεραιότητές τους, πραγματοποιώντας συχνά πυκνά μουσικές εκδηλώσεις.
2.Παλαίκαστρο Πρόκειται για ένα από εκείνα τα χωριά της Κρήτης, που παρότι σφύζει από ζωή, μιας και αποτελεί τόπο διαμονής ταξιδιωτών, ενώ οι ντόπιοι φτάνουν τα 1.300 άτομα, κατορθώνει παράλληλα να διατηρεί τον παραδοσιακό χαρακτήρα του και να μην αλλοιώνεται από την επισκεψιμότητά του. Χτισμένο ανατολικά της Σητείας, το Παλαίκαστρο είναι η πρωτεύουσα του δήμου Ιτάνου που αποτελεί έναν από τους πιο ευλογημένους τόπους της κρητικής γης, και απαραίτητο προορισμό σου, αν κάνεις το γύρο του νησιού. Πλούσιο σε αρχαιολογικούς χώρους, μνημεία, φαράγγια και πανέμορφες μεσογειακές παραλίες, ίσως το πιο γνωστό και δημοφιλές μέρος της περιοχής είναι το φοινικόδασος Βάι, που απέχει μόλις 7 χλμ από το κέντρο του, χωρίς ωστόσο οι υπόλοιπες ομορφιές του να είναι λιγότερο ποιοτικές.
3.Πεύκοι Περίπου 25 χιλ. ανατολικά της Ιεράπετρας, στο Νομό Λασιθίου, δεσπόζει ένα από τα πιο παραδοσιακά και γραφικά μέρη της Κρήτης, που δεν είναι άλλο από το χωριό Πεύκοι. Τα μικρά εκκλησάκια, το λαογραφικό μουσείο, το παλιό δημοτικό σχολείο είναι μερικά από τα αξιοθέατα που μπορεί κανείς να θαυμάσει κατά τη διάρκεια της βόλτας του στο χωριό. Οι κάτοικοι, φιλόξενοι και παραδοσιακοί, περνούν το χρόνο τους παρασκευάζοντας ντόπια προϊόντα, όπως ρακί, λάδι και μέλι, και σίγουρα δεν θα σε αφήσουν να αποχωρήσεις από το χωριό τους, χωρίς να γευτείς τις γεύσεις που δημιουργούν με τόση αγάπη και μεράκι. Ένα από τα κορυφαία σημεία του χωριό των Πεύκων, είναι ομολογουμένως η εκκλησία του Τιμίου Σταυρού, που βρίσκεται στο βορειότερο σημείο του, και η θέα από εκεί είναι εξαιρετική.
4. Αξός Κτισμένο σε υψόμετρο 500 μ., σε μια πλαγιά βόρεια του Ψηλορείτη, και λίγο έξω από το Ρέθυμνο, το παραδοσιακό χωριό Αξός, είναι ένα από τα πιο γραφικά μέρη που θα μπορούσε κανείς να επισκεφθεί. Η θέα από το υψόμετρο όπου βρίσκεται κόβει την κυριολεξία την ανάσα, ενώ σίγουρα δεν τελειώνουν εκεί όλα όσα θα μπορούσε να απολαύσει κανείς στο πανέμορφο αυτό χωριό. Παραδοσιακά καφενεία, μικρά παντοπωλεία, γραφικά ταβερνάκια αλλά και πλήθος βυζαντινών εκκλησιών, συνθέτουν το μοναδικό τοπίο που δεν αξίζει κανείς να χάσει, αν βρεθεί στην Κρήτη.
5. Αρόλιθος Για το τέλος αφήσαμε ίσως, το πιο πρωτότυπο και εντυπωσιακό μέρος που θα μπορούσε να επισκεφθεί κανείς στην Κρήτη. Και αυτό, όχι τόσο λόγω της φυσικής ομορφιάς, που φυσικά δεν μπορεί να ξεπεράσει τα υπόλοιπα τοπία του νησιού, όσο λόγω της πρωτοτυπίας του, αφού ο Αρόλιθος δεν αποτελεί ένα αμιγώς παραδοσιακό χωριό, αλλά μια… αναπαράστασή του. Την δεκαετία του 1980 άρχισε να υλοποιεί την ιδέα του ο ιδρυτής του, που δεν ήταν άλλη από την δημιουργία ενός χωριού, όπου θα υπάρχει συγκεντρωμένη η ιστορία του τόπου, σύσσωμα τα ήθη, τα έθιμα αλλά και τα προϊόντα της κρητικής παράδοσης. Ο Αρόλιθος, βρίσκεται μόλις 11 χλμ έξω από το Ηράκλειο, και εκεί μπορεί κανείς να βρει συγκεντρωμένη την κρητική παράδοση από την αρχή έως το τέλος της, από την πολιτιστική παράδοση, μέχρι την αρχιτεκτονική και τη γαστρονομία.