Λαογραφία: Η επεξεργασία στα μαλλιά των προβάτων τα παλιά χρόνια στην Κρήτη μέσα από μαντινάδες

Στο το υπό έκδοση βιβλίο του συνεργάτης της εφημερίδας μας Κανάκη Γερωνυμάκη υπάρχει ένα απόσπασμα όπου με μαντινάδες εξιστορείται όλα όσα έκαναν οι παλιοί κρητικοί με το μαλλί των προβάτων.

Διαβάστε το:

Με των προβάτων τα μαλλιά πολλές νοικοκυράδες
ρούχα και προίκες κάνανε και ζώνες και γαμπάδες

1) Πρώτη φορά τα πλύνανε, τα’ αρέωναν στα χέρια
όταν εσυγκεντρώνουνταν και κάνανε νυχτέρια

2) Μετά, με τα χειρόχτενα τα επεξαργαζόταν,
τους «κόμπους» και τους βάζανε όπου εχρειαζόταν

Κάνανε κι «αλεκατισιές» που γίνονταν στιμόνια
μ’ αυτές τα ράσα φαίνανε εις τα δικά μου χρόνια

3) Όμως τ’ αρνίσια τα μαλλιά τα ξαίνανε στην ξάστρα
γιατί ‘ναι πιο μικρούλικα, πιο όμορφα πιο άσπρα.

4) Καμιά φορά τα ξαίνανε, τ’ αρνίσια στο «ντοξάρι»
και ύστερα τα κλώθανε και κάναν το κουβάρι

5) Ξασμένα η νοικοκερά, μαλλιά στη ρόκα βάνει
και κλώθει τα και με αυτά μεγάλο σπάγκο κάνει

Τα κλώθει και σιγά – σιγά τ’ αρδάχτι της γεμίζει
πως το δουλεύουν το μαλλί μόνο αυτή γνωρίζει

6) Ο άρδαχτος ένα μονό κάνει στο τυλιγάδι
στιμόνι, μ’ αλεκατισιές, και με τους κόμπους φάδι.

7) Όπου μετά και το μονό μπαίνει εις την ανέμη
γυρίζει με τον άρδαχτο και στο καλάμι μπαίνει

Το κόπανο έχει υποδοχή, κι απάνω του καθίζει,
και τα καλάμια ο άρδαχτος με φάδια τα γεμίζει.

http://agonaskritis.gr/